مشاهیر خرمدره

 محتشم خرم دره ای

شاعر ترکی سرای اهل بیت علیه السلام مولانا قشم مکافاتی خرم دره ای متخلص به محتشم در شهرستان سرسبز خرمدره به سال ۱۳۰۰ هجری قمری (۱۲۵۸ خورشیدی) پا به عرصه گذاشتند.

قشم خردسال دوران شیرخوارگی و صباوت را در دامان پدر و مادر گذراند و چون به شش سالگی رسید طبق مراسم محلی  پدر قشم تصمیم گرفت که فرزندش را از علوم دینیه بهره مند گرداند لذا بخشی از مقدمات نحو به وسیله مکتب داران محلی خرمدره تعلیم گردید  و بعدها برای ادامه تحصیل مدتی چند به هیدج که نزدیکترین حوزه علمیه نسبت به خرمدره بود منتقل شد.

کتبی چند از علوم دینیه و نحو را به پایان رسانید, در این هنگام دیگر قشم خردسال نبود بلکه پا به دوران جوانی گذاشته و معمم گردید تا مردم را از طریق تبلیغات دینیه مستفیض گرداند و الین تصمیم را عملاً به مورد اجرا گذاشت.

در خلال این تبلیغات اشعار ترکی (مراثی و نوحه) نیز می سرود که به تدریج در افواه مردم سروصدایی پیدا می کرد و دسته جات و سینه زنهای ابهر , شناط , خرمدره و هیدج و سایر نواحی از سرودهای این شاعر ترکی سرای خرمدره ای بهره می بردند.

قشم که اندک اندک به ملا قشم معروف می شد واژه (محتشم) را بر خود تخلص کرد و طوری میان مردم شهرت و معروفیت کسب نمود که همه کس او را محتشم صدا می کردند و این شهرت سبب از میان رفتن نام اصلی محتشم گردید.

ملا محتشم در میان همه شعرای منطقه, نخستین کسی است که فقط اشعار ترکی سروده است و حتی گفته می شود که یک سطر نیز شعر فارسی نگفته است. این امر ممکن است دو علت داشته باشد:

نخست اینکه شاید تسلط به ادبیات فارسی نداشته و دوم اینکه تعصب به ملیت و سنن و آداب آباء و اجدادی خود باعث شده که خارج از زبان مادری خود سخنی نگوید چنانچه فردوسی شاعر پارسی گو نیز این عقیده را داشته که امروز معروف به زنده کننده ی زبان فارسی می باشد.

البته ملا محتشم یک ویژگی بارز دیگری نیز داشته که پای از آستان اهل بیت فراتر نگذاشته و اشعاری جز مراثی و نوحه و مصیبات نگفته است. دیوان مراثی ملا محتشم شامل بیت اعم از قصاید, مدایح و مراثی است که در همه موارد برای آل اطهار شعر سروده و خود را یکی از چاکران مخلص این خاندان شمرده است.

ملا محتشم در ۶۵ سالگی دار فانی را بدرود گفت.

زندگینامه ی شادروان پروفسور اکبر نوحی(نابغه ی شهرستان خرمدره):

شادروان اکبر نوحی در سال ۱۳۲۳ خورشیدی در یک خــانواده ی اصیل و کشاورز در شهرستان خرمدره بدنیا آمد . وی تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسـه محـدث آن زمـان به پایان رســـانده و پس از یک سـال تحصــیل در دبیرسـتان شـاهلیق سـابق (سـعدی فعـلی) به نزد برادر بزرگتر خود آقـای حشـمت نوحی که در آن زمان افســر ارتش در شـیراز بوده می رود، برادر ایشان با مشاهده ی اسـتعداد تحصیلی و ویژگیهای اخلاقی، برادر کوچکتر را نزد خود نگه می دارد و ایشان تحصــیلات متوسطه را تا کلاس یازدهم دبیرستان در مدرسـه حیات شـیراز ادامه می دهد .
در سال ۱۳۴۴ خورشیدی به عنوان شاگرد ممــتاز مـوفق به اخذ دیپلم می شـود و پس از شـرکت در آزمون دانشـگاه شیراز در همـان سال در رشته ی تحصیلی فیزیک پذیرفته می گردد. پس از تحصیل، مدرک لیسانس خود را با معدل الف درجه ممتازی، درسال ۱۳۴۸خورشیدی به اتمــام می رساند و در مقطع فوق لیسانس همان رشته در دانشگاه شیراز به تکمیل معلومات می پردازد، پس از اتمام مقطع کارشــناسی ارشد به مدت ۳ماه جهت شرکت درکلاسـهای آموزشی از طرف دانشـگاه شیراز به کشور انگلستان اعزام می شود. پروفسور اکبر نوحی درمدت کوتاه زندگی خود نتایج علمی برجسته و درخشانی را از خود به جای گذاشته اسـت و در گذشته بارها به دلیل توانایی های علمی اش توسط رسانه های بین المللی مطرح و از ایشـان تقدیر و قدردانی شده است که در اینجا به فعالیتهای علمی شادروان پروفسور اکبر نوحی به اختصار اشاره می گردد.
آقای پروفسور اکبر نوحی استاد دانشگاه مهندسی پونوما دردانشگاه پلی تکنیک ایالت کالیفـرنیا و مسئول برنامه ریزی مهندسی الکترونیک دانشکده فوق و محقق مبتکر در توسعه ی تکنولوژی برای ســازمان فضایی آمریکا (NASA) در ایالات متحده آمریکا می باشد که مدارج علمی و تخصصی خود را از سـال ۱۹۶۹میلادی (۱۳۴۸ – شمسی ) با اخذ لیسانس فیزیک از دانشـگاه پهلوی (سابق) شـیراز در ایران آغاز نمود.
پس از مهاجرت به آمریکا در سـال (۱۹۷۸) م(۱۳۵۷ شمسی) موفق به اخذ درجه فوق لیسانس در رشته فیزیک کاربردی از دانشـگاه سـیراکیوس ایالت نیویورک گردیده و در ادامه مـوفق به اخذ دانشـنامه ی دکترای کاربردی Solide state از همان دانشگاه گردید.
آقای پروفسور اکبر نوحی تجربه ی  تدریس در دانشگاههـای داخل و خارج را از سال ۱۹۷۰ (۱۳۴۹) از دانشگاه اهواز شروع نمود و سپس از سال ۱۹۷۲(۱۳۵۱) تاسال
۱۹۷۶ (۱۳۵۵) به عنوان استادیار دانشگاه پهلوی شیرازی مشـــغول تدریس گردید و به مدت یازده سال از
سپتامبر ۱۹۸۸ (۱۳۷۶) در دانشگاههای مختلف آمریکا از جمله : مدرس پاره وقت در سال ۱۹۹۰(۱۳۶۹)در
دانشگاههای سیراکیوس ایالت نیویورک و پاسادوی ایالت کالیفرنیا ودانشکده مهندسی پوبونای دانشگاه
پلی تکنیک ایالت کالیــفرنیا بتدریس علوم و تکنولوژی مشــغول بوده اسـت . آقای نوحی علاوه بر تدریس
دارای تجربیات فنی و تحقیقی و مقامهای علمی فراوانی از دانشگاهها و مؤسسات مختلف تکنولوژی بود
از جمله:
۱- عضو هئیت علمی دانشکده مهندسی کامپیوتر و الکترونیک
۲- عضو هئیت فنی آزمایشگاه نیروی محرکه ی جِت در مؤسسه تکنولوژی پاسادونای کالیفرنیا
۳- تحقیقات فوق دکترای شاخه ی مهندسی الکترونیک-کامپیوتر دانشگاه سیراکیوس نیویورک
۴- معاونت تحقیقاتی شـاخه مهندسی الکترونی کامپیوتر دانشگاه سیراکیوس نیویورک و همزمان اسـتاد تمام وقت دانشگاه لارون مربوط به تجزیه و تحلیل مدارها و الکترونیک
علاوه بر موارد فوق آقای پروفسور نوحی دارای عناوین و مسئولیتهایی در بالاترین ارگانهای علمی و فنی بوده که نشان دهنده نبوغ علمی و تخصصی نامبرده بوده است به قرار زیر به آنها اشاره می شود:
۱- عضو انجمن مهندسین الکتریک-الکترونیک جهان
۲- عضو جامعه فیزیکدانان آمریکا
۳- عضو راتاکاپانو
۴- رئیس کمیته اجرایی دانشکده ECE
۵- عضو کمیته فرعی دانشکده ی الکترونیک
۶- عضو کمیته فارغ التحصیلان
۷- نماینده ی دانشکده ی ECE در کمیته دوره ی مهندسی دانشکده
دیگر فعالیتها و برنامه های پروفسور نوحی : فعالیت مستمر در راهنمایی دانشــجویان و برنامه ریزی برای
آنان،شرکت در کارگاه طرح نقشهIC با آخرین دیدگاهها در مورد E-Dita در دانشگاه پارسـادونا ژانویه ۱۹۹۸
، شرکت در برنامه سالروز، روز پیشــاهنگ و تدریس به مدت دو سال ، شرکت در کمیته های هئیـت های
متعدد و راهنمـایی دانشـجویان در مورد پایان نامه هـایشان ، تدریس حـداقل یک دوره جـدید در هرسـال و
فعالیت در دروس TEEEدردانشگاه پلی پومای کالیفرنیا در مورد مدارها و تجهیزلات سیستمهای الکترون.

با توجه به امتـیازات علـمی و تخصـصی آقای پروفسور نوحی و همکاری با سـازمان و مراکز علــمی ایالات متحده آمریکا همـزمان با تدریس دردانشـگاه به خاطـر تحقیقات ابداعی و اخـتراعات خود افتـخارات و جوائز متعددی کسب نموده که از آن جمله:
۱- ثبت اختراع فیلمهای شبه رسانای مگنتیک دیلوت با استـفاده از بخار شیمیایی متالورکانیک به نام خود
به شماره US 383/955/4.
۲- دریافت جوایز نقدی ازسازمان فضایی آمریکا (ناسا) بخاطر ارائه تکنولوژی جدید در چهار نوبت ، سالهای
۱۹۹۰،۱۹۸۹ ، ۱۹۸۸، ۱۹۸۶
۳- گواهینامه ی تحقیقات ابداعی و توسعه ی تکنولوژی، دسامبر ۱۹۹۸، ژولای ۱۹۸۸ و ژولای ۱۹۸۶.
۴- جایزه دستاوردهای گروهی در پروژه فتودلتائیک ۱۹۸۸.
و خود در جمــله ای می گوید : « من به طور مستمر در فهــرست بازنگری کنندگان مبــادلات TEEEدر امور
پژوهشی می باشم و به طور منظم مقـالات این مجله را بازنگری می نمایم » از افتخـارات دیگر شــادروان
پروفسور نوحی انتشـار ۲۳ عنوان مقاله و رسانه علـمی و تخصصی می باشد که در مجلات مربوطه چاپ
و در کنــفرانس های بین الملـلی مطــرح گردیده اند از جمله VLAI با اســتفاده از الگوریتم های ژنتیـکی و
روشـهای شـبکه های عصـب مصنوعی در مهندسی جلد ۳۶۳،۶ و ۳۷۱ در سال ۱۹۹۶.
شادروان پروفسور اکبر نوحی در شب چهارشنبه ۲۱/۱۰/ ۷۹ بدلیل سکته قلبی در ایالت کالیفرنیای آمریکا بدرودحیات گفت.

امام الدین احمد – خرم – خرم دره ای

مولانا امام الدین احمد خلف شیخ رضی الدین سروری معروف به مولوی متخلص به خرم – خرم دره ای

مولوی امام الدین احمد غلام بن مرتضی بن شیخ جلال الدین بوده و اصل و نژادش از خرم دره است. یکی از بزرگانش به پارسیان هند رسیده و در لاهور اقامت گزیده است. والد خرم به ذات خود در شاه جهان آباد موطن اختیار کرده بود.

خرم پس از تحصیل از والد خود به دارالحکومه لنکهور رسیده و به ملازمت برخی امرای آنجا پرداخته و برای خود در سخنوری و خوشنویسی دستگاهی داشته است.

خرم به سال ۱۱۴۰ هجری در خرم دره, چشم به جهان گشود و در سال ۱۲۱۵ هجری در لنکهور بدرود حیات گفته است. رحمت یزدان بر روانش باد.

و گاهی نیز ترنم اشعار می نمود, از جمله از اشعارش چند بیت زیر است:

نه دلی است پهلوی تو دلبر ما را               ناله مرغ چمن هست چو خنجر ما را

ما را نه سر کعبه نه سودای بهشت است       مستان ازل را در میخانه بهشت است

مگر جلاد بر کویش مقابل افتاده است          یکی شهید و دگر نیم بسمل افتاده است

ساقیم دیروز از جام شرابم زنده کرد            ذره ای افتاده بودم آفتابم زنده کرد